İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Kadın ve Aile Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (İKÇÜKAM) Dünya Kadınlar Günü etkinlikleri çerçevesinde konferans düzenlendi. “Günümüz Toplumunda Kadın ve Aile” başlıklı konferansta katılımcılara seslenen Rektör Prof. Dr. Saffet Köse, aile kurumunun korunması, güçlendirilmesi amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tensipleriyle 2025 yılının "Aile Yılı" olarak ilan edildiğini, farkındalık oluşturması adına bu gibi etkinliklerin oldukça önemli bir destekleyici olduğunu belirtti.  Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yasin Bulduklu, İKÇÜKAM Müdürü Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit, dekanlar, akademik ve idari personel ile öğrencilerin takip ettiği konferansta kadının tüm inançlardaki statülerini irdeleyen Rektör Prof. Dr. Köse, hor görülen, aşağılanan, değersizleştirilen kadınların, hak ettiği muameleyi İslam’la bulduğunu söyledi. Prof. Dr. Köse, “Ana erkil toplumlarda kadın kutsallaştırıyor. Ataerkilde de ikinci derecede statüdeler. Bazı toplumlarda ise hiçbir şekilde tanınmıyor. Mesela eski Yunanda kadının hiçbir hakkı yok, ne resmi, ne sosyal hayatta, ne de ailede hiçbir hakkı yok. Tevrat’ta da erkeğin kaburga kemiğinden yaratıldığına dair çıkarımlar, farklı yorumlar var. İleri gidildiğinde yasak meyveyi Adem’e yediren cennetten insanı çıkartan olarak tanımlanıyor. Bazı Yahudi anlayışlarında erkeklerin, kadın olarak yaratılmadıkları için şükür ettikleri duaları var. Hıristiyanlıkta da ciddi sorunlar var. Hz. Havva ve Hz. Âdem üzerinden anlatılar var. Yasak meyveyi yediren kadının, dünyaya yalnız günahı değil şehveti de indirdiğini kabul ediyorlar. Devlet dini olduğunda Yahudilikteki gibi bir tavır görüyoruz. Aziz Augustin’in tasvirine göre ‘kadının tüm kötülüklerin kaynağı’  olduğu inancı var.  Papa Gregory, Katolik Kilisesi olarak kızlara evlenmemelerini, dünya üzerinde evliliğe set çekerlerse, Hz. İsa’nın ahiretteki eşleri olma şerefine nail olacaklarını söylüyor. Hz Meryem evlenmeden Hz.İsa’yı doğurdu, kadınlar evlenmemeli ki eşi olabilsini yayıyorlar. Kutsal bakireler, özel manastırlar ve kadın münzevirler ortaya çıkıyor. 12’nci asırda büyücü ve cadı avı ortaya çıkıyor. Karanlık çağda kadın her türlü zulme maruz bırakılıyor” dedi. En rezil anlayışın ise “muta nikâhının” kaynağı olan  eski İran’daki Mazdekizm olduğunu kaydeden Rektör Prof. Dr. Köse, kadının gerek aile hayatında gerekse siyasî, hukukî, sosyal ve ekonomik alanlardaki varlıklarına Cahiliye dönemi sonrasında kazandığına değindi. Prof. Dr. Köse, “En rezili anlayış maalesef bugün de var olan muta nikâhının kaynağı mazdektedir. Insanların birbirleri ile mücadele etmelerinin nedeni kadın ve paradır. Peygamber Efendimiz (sav) 23 yıllık peygamberliği süresince, İslam’ın kadına verdiği önemi bizzat davranışları ile ortaya koymuştur. Kadına esas değeri veren Hz. Muhammed ve Kur’an’dır. Eş değerdir ibaresi çok önemli. Birçok ayette bu var. Her birinin diğerine üstünlüğü vardır. Diğerinin eksikliğini tamamlar, yek vücut olurlar. Kadına karşı işlenen bütün zulümler Kur’an-ı Kerim ile kaldırılmıştır, şiddet yasaklamıştır. Hz. Peygamberimizin ailesiyle ilişkileri çok özeldir, örnektir. Çıkarken en son Kızı Fatıma ile vedalaşırmış, geri döndüğünde ilk onla karşılaşırmış. Başkalarıyla otururken Hz. Fatıma içeri girince ayağa kalkar, alnından öper, yanında oturturmuş” diye konuştu. Hz. Peygamber’in Veda Hutbesindeki 120 bin kişiye seslenişinde, bu konudaki mesajlarının oldukça önemli olduğunu ifade eden Prof. Dr. Köse, “Siz kadınları Allah’ın emaneti olarak aldınız diyor. Bu çok önemli. Emanet oluşu, sığıntılık değil. Burda anlatılan ona güç kullanarak şiddet uygulayarak üstünlük yapamazsınız. Emanetin kavramsal anlamda, Kur’an’da ve sünnet de bir çerçevesi vardır. Görev de bir emanettir. Görevi verirken ehline veriniz, vermezseniz kaos ortamı olur diyor hadislerde. Allah katında hayırlı olup olmadığınız öğrenmek istiyorsanız eşlerinize sorun, Allah katında en hayırlınız eşlerine hayırlı olandır diyor. Kölelik ve cariyelik İslamiyet’te yoktur. İslamiyet bunu kucağında bulmuştur. O dönemin savaş hukukunda ve borç ilişkilerinde kölelik yaygındır. Roma hukukundan kalma ödeme ilişkilerinde ve savaşlarda uygulanan bir kölelik cariyelik sistemi var. İslam öncelikle bu durumları düzeltmiştir. Cahiliye Araplarında kız çocuklarını sevmiyorlar ve diri diri gömüyorlar. Bunla ilgili açık ayet var.  Cenab-ı Hak bunları muhatap bile almıyor. Bu kadar aşağılık bir şey.  Diri diri gömülen kızlardan cennetin anahtarı olan bir varlığa dönüşüyor kadın.” dedi.  Medeniyetimize bakıldığında kadının her statüdeki ağırlığına ve işlevselliğine dair birçok örneğin yer aldığını aktaran Prof. Dr. Köse, devlet ve aile kavramlarının birbiriyle olan bağının oldukça güçlü olduğundan söz etti. Prof. Dr. Köse, “Kadının mülk, mirasının tasarrufu hakkına sahiptir. Kadının neyi varsa kim olursa olsun ondan izin alınmadan el sürülemez. Osmanlıda kadınların kurduğu vakıfların sayısının erkeklere göre yüzde 35’lere çıktığını görüyoruz. Camiler yaptırmışlar, vakıflar kurmuşlar, şirketler kurmuşlar ve insanlar çalıştırıyorlar, para kazanıyorlar. Kadınlar çalışma hakkına sahiptir ancak bu varoluş mücadelesine döndürülmemiştir. Önemli olan bu. İhtiyaç duyduğunda kadın da çalışır, engel yok. Geleneğimize baktığımızda devlet ile aile birbiri üzerinden tanımlanır. Aile kendi içinde bir devlettir, devlet onun büyük bir ailesidir. ‘Devlet bir aile, aile küçük bir devlet’ anlayışı söz konusu.  Ailenin içinde nasıl bir düzeni, meskeni, bütçesi, komşuları vs hirerarşik bir düzeni varsa, devlete de bakın aynı şeyler var.” şeklinde konuştu. Günümüze gelindiğinde aile kavramı üzerinden oluşturulan problemlerin toplumun temel yapısına zarar verdiğine işaret eden Rektör Prof. Dr. Köse, bu kapsamda 2025 yılının Aile Yılı ilan edilmesini çok değerli bulduğunu ifade etti. Prof. Dr. Köse, “Bana sorarsanız bugün ailenin en temel sorunu dünyadaki bilim insanlarının da vrguladığı gibi babalığın ölümü ve anneden yoksunluk sendromudur.  Annelerin ve babaların çocuklarına olan sorumluluklarını yerine getirmemesi toplumlar için büyük mesele. ABD’ de o kadar büyük bir iteratür var ki. Gelinen noktada ABD’ nin en ciddi sosyal sorunu olarak bu husus görülüyor.  ABD’ nin ayakta kalmasını bu sorunun çözümü ile bağdaştırıyorlar. Michignan Üniversitesinden Micheal Lamb tarafından yapılan bir çalışmada, 7 aylıktan 13 aylığa kadar olan çocukların ebeveynlerinden ayrılmaya benzer tepkiler gösterdiğini bulunmuş. Örneğin, baba ayrıldığında, tıpkı anne ayrıldığında olduğu gibi çocuklar ağlamakta ya da yakınmaktadır. Diğer bir araştırmanın sonuçları ise, 7 ay ile 2 yaş arasındaki çocukların ebeveynlerine bağlandıklarına işaret etmektedir. Fransa da yapılan bir araştırmanın sonucuna göre ilk bir yılda bebek anne sevgisini alamazsa psikopatik eğilimler gelişiyor. Çocuk hayatı boyunca anne babadan hiç ayrılmasa bile… Sevgisiz büyüyen çocuklar kalıcı ve mutluluk verici ilişkiler kuramıyor” dedi. İlgisiz büyüyen çocukların sadece aile içinde değil topluma da bir sıkıntı oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Köse, son kitabında bahsettiği baba noksanlığı kavramından bahsederek çocukların aile içindeki ilişkileri görerek kendilerini geliştirdiklerini söyledi. Prof. Dr. Köse, “Günümüzde iş yaşamı nedeniyle çocuklar anaokullarına kreşlere gönderiliyorlar, eğitimini de dışarıdan alıyor anlayışıyla iş hayatından dönüşte yorgunluk vs nedenlerle çocuklarla ilgilenilmiyor. Artık profesyonelce anneliğin babalığın yapılması gerekir deniliyor. Araştırma sonuçlarına göre de sağlam bir aile kurumu istiyorsak çocukluk döneminde temellerin sağlam atılması gerektiğine işaret ediliyor. Çocuklar annelerini babalarını taklit ederek öğrenir. Burda önemli olan karşılıksız sevgi verilmesi. Aile bağlarını, yuvanın sıcak ve sevgi dolu ortamını çocuk hisseder. Bazı çalışmalar bunu aktarımın üç kuşak öteye geçtiğini söylüyor. İsveç’te yapılan araştırmada babalarıyla oyun oynayarak büyüyen çocukların iş hayatlarında daha başarılı oldukları ortaya konulmuş. Belli bir yaşa gelindiğinde sorumluluk vermek onları takip etmek önemlidir. Çocuğun daha çok test çözsün diye örneğin yatağını toplamasını istemiyoruz. Bu yanlış. Aile yılında çocuklarla aile ilişkilerini nasıl düzeltebilirizi çokça konuşmak gerekir. Çocukla oyun oynamak, Hz. Peygamber’in ifadesiyle çocukla çocuk olmak en güzel çözüm yolu olarak gözüküyor” şeklinde konuştu. https://haberajansi.ikcu.edu.tr/2025/03/rektor-koseden-gunumuz-toplumunda-kadin-ve-aile/

Bölüm Başkanımız Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit hocamızın "Fethinden Osmanlılara Kudüs Tarihi" isimli  kitabı IRCICA tarafından yayınlanarak okurlarıyla buluştu. Hocamızı kutlar başarılarının devamını dileriz.  

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ), Ege Üniversitesi ve İstanbul Kültür Üniversitesi öğretim üyelerinden oluşan ekibin, Balıkesir’e bağlı Havran ilçesinde yürüttükleri Osmanlı-Türk tarihine ışık tutan arkeolojik araştırmasını içeren “Havran Mezarlığı Osmanlı Kitabeleri" ile 19’uncusu düzenlenen “Elginkan Vakfı 2024 Yılı Türk Kültürü Araştırma Ödülüne” layık görüldü. İKÇÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Tarih bölümünden Prof. Dr. Cahit Telci ve Arş. Gör. Hüseyin Çalış, Türk-İslam Arkeolojisi bölümünden Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil, Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Ekim Ortaç Uludüz, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden Prof. Dr. Vehbi Günay, İstanbul Kültür Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden Prof. Dr. Ömür Ceylan tarafından kitap haline getirilerek; 2023 yılında Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Yayınları tarafından ilk baskısı yapılan 1103 sayfalık ödüllü araştırma, Cumhuriyetin 100. yaşına armağan edilmişti. Kültür Varlıklarımızın Geçmişini ve Geleceğini Özenle Koruma Bilincindeyiz  Araştırma ekibini tebrik eden İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, titiz ve özenli araştırmaların neticesinde, engin Osmanlı-Türk tarihinin bir parçası olan, nadide kültür varlıklarından birinin daha geleceğe kazandırılmasından duyduğu memnuniyeti paylaştı. Rektör Prof. Dr. Köse, “Türkiye, kültür varlıklarının nitelik ve niceliği açısından dünyanın en zengin ülkesidir. Üniversitelerimizin kültürel mirasın korunması ve topluma katkısının artırılması bağlamındaki çabaları oldukça değerlidir. Kültürel mirasın yeni nesillere aktarılmasında bilimsel eserlerin stratejik önemi vardır. Bize düşen görev, gelecek nesillerin tarih ve kültür hakkında bilgi sahibi olmaları için bu varlıklara sahip çıkıp, özgün biçimini, geçmişini ve geleceğini özenle korumaktır. Kültürel değerlerin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılmasına ilişkin sorumluluk bilinci taşıyan vakıf ve kuruluşlarımızın sayısının artmasını diliyor, araştırma ekibimizi canı gönülden tebrik ediyorum” dedi.   65.000 Metrekarelik Coğrafyadaki Alan Çalışmaları  Ödüllü eser hakkında bilgi veren İKÇÜ Sosyal ve Beşerî Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şaban Doğan da Osmanlı harfleriyle yazılmış kitabe içeren tüm mezar baştaşlarını (şahide) kapsayan eserde, toplam 1525 adet mezar taşının envantere alınarak kataloglandığını aktardı. Araştırma ile Havran ilçesindeki mezar taşlarından oluşan tüm kültür varlıklarının tespit edilerek kayıt altına alındığını söyleyen Dekan Prof. Dr. Doğan, “Tarihi Şehir Mezarlığına, Cami-i Kebir/Koca Camii, Hacı İshak Bey Kadiri Haziresindeki mezar taşlarının da dahil edilmesiyle Havran ilçe merkezinde bulunan tüm tarihi doku envantere alındı. Havran Belediyesi yetkililerinin verdikleri bilgiye göre mezarlığın bütününü ele alan bir çalışma daha önce düşünülmüşse de alanın büyüklüğü ve taş sayısının fazlalığı ve bazı yasal gerekçeler sebebiyle hayata geçirilememiş. Sonrasında yapılan girişimler olumlu sonuçlandığında önce İKÇÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi araştırma görevlileri ile lisans ve lisansüstü öğrencilerinden oluşan bir çalışma grubu oluşturuldu. Prof. Dr. Cahit Telci, Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil, Prof. Dr. Vehbi Günay, Prof. Dr. Ömür Ceylan, Dr. Öğr. Üyesi Ekim Ortaç Uludüz hocalarımızın başkanlığında, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ve Havran Belediyesi personelinin de destek verdiği alan çalışmaları, etaplar halinde, 65.000 metrekarelik coğrafyada gerçekleştirildi. Hummalı bir çalışma sonucu, 2023 yılı aralık ayında baskısı yapılan araştırma, kutlu bir tesadüfle Cumhuriyetin 100. yılına armağan edilmiştir. Bu türden projelerin desteklenmesi, bilimsel katkısının yanında, yeni projeler ortaya koymaya ve genç araştırmacıların yetiştirilmesini katkı sağlamaktadır. Kültürel miraslarımızın korunmasına gösterdikleri hassasiyet için Elginkan Vakfı’na ve gelecek nesillere paha biçilmez bir araştırma eseri bırakan değerli hocalarımıza şükranlarımı sunuyorum” şeklinde konuştu.  Elginkan Vakfı Türk Kültürü Araştırma ve Teknoloji Ödülleri Hakkında Türkiye’deki bilim, kültür ve sanat alanlarında yapılan çalışmalara, araştırmalara ve hizmetlere katkıda bulunmak, bu alanların gelişimine destek olmak, bu çalışma, araştırma ve hizmetlerin yürütücülerinin bilim ve kültür dünyasına yapmış oldukları hizmetleri takdir etmek amacıyla 2006 yılından bu yana veriliyor. 

Bölümümüzdeki akademik süreçleri daha etkin hale getirme amacıyla sınıf danışmanları toplantısı düzenlendi. Toplantıda 2024-2025 eğitim-öğretim yılı bahar dönemi ders kayıtlanmaları, öğrenci geri bildirimleri ve akademik danışmanlık süreçlerinin iyileştirilmesi gibi konular ele alındı. 

29 Kasım 2024 tarihinde Tarih ve Kültür Topluluğu bünyesinde düzenelen Tire-Birgi gezisine Türk İslam Arkeolojisi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Sema Küskü ve Tarih Bölümü öğretim elemanlarından Arş. Gör. Dr. Ayşe Güher Gülaçar katılım sağlamıştır. Öncelikle Birgi’de Aydınoğlu Mehmet Bey Camii, İmam-ı Birgivi Medresesi, Çakırağa Konağı ve kent meydanı dolaşıldı. Birgi’nin tarihi bundan 700 yıl öncesine dayanırken, Birgi’deki ilk yerleşimin izleri ise MÖ. 3000’li yıllara kadar uzanıyor. Sırasıyla Frig, Lidya, Pers, Bergama, Roma ve Bizans hakimiyeti altına giren Birgi, Bizans döneminde Pyrgion adını alıyor ve altın çağını Aydınoğulları Beyliği ile yaşıyor. Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından 1308’de kurulan Aydınoğulları Beyliği’nin bir zamanlar başkentliğini yapan Birgi, döneminin kültürde ve bilimde en önde gelen şehirlerinden biri haline geliyor. Aydınoğlu Mehmet Bey’den sonra beyliğin merkezi Birgi’den Selçuk’a taşınmış olsa da beyliğin kuruluşu Birgi’de gerçekleştiğinden manevi başkent olma özelliğini hep koruyor. Zaten Aydınoğulları Beyliği’nin önde gelenlerinin türbeleri de burada yer almaktadır. Aydınoğlu Beyliği kesin olarak 1426’da Osmanlı topraklarına katılsa da Birgi 17. yüzyıla kadar önemini sürdürmeye devam ediyor. Aydınoğlu Mehmet Bey Cami veya halk arasında bilinen ismi ile Ulu Cami ise, 1312-1313 yılları arasında Aydınoğulları Beyliği’nin kurucusu Mehmet Bey tarafından yaptırılmış cami Anadolu’daki beylikler döneminden kalma en eski camilerinden biri olması ve Selçuklu mimarisinin özelliklerini yansıtması nedeniyle önemli bir yapı. Caminin en özel parçaları çinilerle kaplı minaresi, çinili mihrabı ve Türk ahşap işçiliğinin en güzel örneklerinden olan, çivisiz geçme tekniğiyle ceviz ağacından yapılmış minberi. Caminin hemen yanında da Aydınoğlu Mehmet Bey’in Türbesi ile Gazi Umur Bey, İsa Bey, Bahadır Bey gibi Aydınoğulları Beyliği’nin hanedan üyelerinin mezarları bulunuyor. Akabinde ise Tire merkezinde bulunan Kent Müzesi gezilerek bölge ile ilgili bilgiler edinildi. Tire Müzesi iki bölümden oluşuyor, arkeoloji bölümünde M.Ö. 3500 ile M.S. 1100 yıllarına ait heykeller, mezar stelleri, mermer masa ayakları, mermer ve pişmiş toprak lahitler, cam eserler, pişmiş toprak yağ kandilleri, sikkeler, bronz yağ kandilleri ve gümüş sikkeler sergileniyor. Bir başka ziyaret yeri olarak Necip Paşa Kütüphanesi önemli görülmektedir. Kütüphane, 1827 yılında II.Mahmut dönemi devlet adamlarından Necip Paşa tarafından klasik Osmanlı mimarisi tarzında yaptırılmıştır. Bu tarihi kütüphanede 12. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar olan yüzlerce eşsiz yazma ve basma eser bulunuyor. Bir başka ziyaret yeri ise  Yahşibey Camii olarak da bilinen Yeşil İmaret Zaviyesi, İlk Dönem Osmanlı yapılarından biri. Geçtiğimiz yüzyılın ortalarında, yaklaşık 40 sene boyunca müze olarak değerlendirilen yapı, bugün cami olarak kullanılıyor. Zaviye, 2.Murat’ın kumandanı Halil Yahşi Bey’in girişimleri ile inşa edilmiş. Kitabesi günümüze ulaşmadığı için mimarı hakkında kesin bir bilgi söz konusu değil. Gezi boyunca ayrıca Kutu Han, Tire Yeni Camii, İbni Melek Türbesi, Tahtakale çarşısı gezilmiş sonrasında Tire Derekahvede dinlenme zamanı ile tamalanmıştır. 

Tarih Bölümü bünyesinde bulunan Tarih ve Kültür Topluluğu, gerçekleştirilecek olan etkinliklerine katkıda bulunmak adına 6 Kasım 2024 tarihinde Fuat Sezgin Fuaye alanında yiyecek ve içecek kermesi düzenlemiştir. Katkı ve katılımları için tüm Tarih Bölümü öğrencilerine teşekkür ederiz.

Kültür tarihinin bir parçası olarak hem görsel malzeme hem de tarihi yapıların tanınması önem taşımaktadır. Şehir tarihi öğrenme süresi, toplumsal hafızayı yansıtması açısından pratik anlamda temasa ihtiyaç duyar. Bu süreç aynı zamanda toplumsal kimliğin inşasında araç olarak görülür. Tarihte iz bırakacak olan görsel yapılar, eserler ve eşyalar bu anlamda önemli görülür. Aynı maziyi ve kaderi paylaşma duygusu konum alış yönüyle ortaklık üretir. Bu bakış açısı ile Tarih Bölümü birinci sınıf derslerinden olan “Şehir ve Kültür: İzmir” dersi kapsamında 6 Kasım 2024 Çarşamba günü, İzmir Arkeoloji müzesi ziyaret edilmiştir. Aynı zamanda tarihi öneme sahip olan Kemeraltı Çarşısı içerisinde yer alan Şadırvanaltı Camii, Başdurak Camii, Hisar Camii, Kemeraltı Camii ve Kızlarağası Hanı gezilmiştir. Ayrıca hanlar bölgesi olarak da tarif edilebilecek olan Kemeraltı Çarşısında bulunan Abacıoğlu Hanı’da uğranan duraklar arasında yer almıştır. Ders kapsamında şehrin tarihi yapıları ve müzeleri gezilmeye devam edecektir.

2024-2025 eğitim öğretim yılının başlaması dolayısıyla  9 Ekim 2024 Çarşamba günü saat 13.00'da SBBF Toplantı Salonunda Dekanımız Prof. Dr. Şaban Doğan'ın teşrifleri ve bölüm öğretim üyelerinin katılımıyla Tarih Bölümü Akademik Kurul Toplantısı gerçekleştirildi. 

2024-2025 Eğitim-Öğretim yılında Bölümümüzde eğitime başlayan birinci sınıf öğrencilerimizin ve Bölümümüz öğretim üyeleri ve elemanlarının katılım gösterdikleri Tanışma ve Oryantasyon Toplantısı yapıldı. Toplantıda Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma AKKUŞ YİĞİT tarafından öğrencilerimize Fakültemiz ve Bölümümüz hakkında bilgi verildi ve öğrencilerin soruları cevaplandırıldı. Tarih Bölümünün tüm öğrencilerine ve öğretim üyelerine başarılı ve verimli bir dönem dileriz.

TÜBİTAK-3051 – Kariyer Geliştirme Programı kapsamında " İktidarın Doğal Krizi: Geç Antik Çağ Anadolu’ sunda Doğal Afetler ve Roma İmparatorluğu “ konulu projesi kabul edilen Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi / Tarih Bölümü     Dr. Öğr. Üyesi Ceren PİLEVNELİ ÇUBUK hocamızı ve ekibini tebrik eder, başarılarının devamını dileriz.

Türklerin ata toprağındaki "kayıp kenti" Togu Balık'ın kalıntıları bulundu. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) ile Moğolistan Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü, Moğolistan'ın Tuul Vadisi'nde yürüttükleri kazı çalışmalarındaki alanın Dokuz Oğuzlar'ın yaşadığı ve Göktürkler ile savaştığı "Togu Balık" kenti olduğunu kanıtladı. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesinden akademisyenler, Moğolistan'da ortak kazı yapmayı içeren protokol kapsamında Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) desteğiyle çalışmalarını sürdürüyor. Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarında da adı geçen Dokuz Oğuzlara (Uygurlar'ı kuran boylar) ait Togu Balık kenti olduğu düşünülen, Moğolistan'ın Tuul Vadisi'ndeki yerleşim yeri kalıntılarında gerçekleştirilen ortak kazı çalışmalarında 30 kişilik ekip görev alıyor. İKÇÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şaban Doğan'ın koordinasyonu ve Prof. Dr. Anıl Yılmaz ile Doç. Dr. Enkhtur Altangerel'in başkanlığında yürütülen çalışmalarda, eski Türklerin inanç, ölü kültü, şehircilik gibi konularda geliştirdikleri yaşam şekilleriyle ilgili detaylı bilgilere ulaşılması hedefleniyor. Alanda kazı çalışması ve yüzey araştırmaları sürdürülüyor. Araştırma, Tuul Nehri'nin iki yakasındaki şehir kalıntıları ve buraları çevreleyen Mayhan, Tömst ve Agit dağlarını kapsayan 100 kilometrekarelik alanda gerçekleşiyor. "Eski Türklerden kalma sayısız kültür varlığı var" Kazı projesinin sorumlusu Prof. Dr. Şaban Doğan, pek çok Türk devlet ve topluluğuna ev sahipliği yapan, Türkler için kutsal kabul edilen Ötüken'in de bulunduğu Moğolistan topraklarında eski Türklerden kalma şehir harabeleri, anıt mezar kompleksleri, kurganlar ve petroglifler başta olmak üzere sayısız kültür varlığı bulunduğunu belirtti. Moğolistan'da Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk yazıtları başta olmak üzere bugüne kadar 200'e yakın yazıt bulunduğunu aktaran Doğan, bilim camiasının bu topraklara 1800'lü yılların sonunda başlayan ilgisinin artarak devam ettiğini ifade etti. Doğan, Moğolistan'da her yıl 60 ila 90 arasında uluslararası bilim heyetlerinin dahil olduğu arkeolojik çalışmalar yapıldığını aktararak, "Maalesef Türkiye merkezli kazı çalışmaları yok denecek kadar az. TİKA tarafından oluşturulan ekiplerle gerçekleştirilen Bilge Kağan ve Tonyukuk anıt külliyelerindeki kazılar dışında 2019'a kadar bu ülkede kurumsal olarak Türkiye merkezli kazı çalışması yapılmadı." dedi. İslamiyet öncesi Türk tarihini, kültür ve medeniyetini anlayıp yorumlayabilmek için bu coğrafyada arkeolojik çalışmaların yapmanın önemini vurgulayan Prof. Dr. Doğan, "Almanya, Rusya, Çin, Japonya başta olmak üzere pek çok ülke yaklaşık 200 yıldır bu topraklarda arkeolojik çalışmalar yapmaktadır. Maalesef Türkiye bu alanda geride kaldı, arzuladığımız noktadan çok uzağız. Türkiye'nin tek Türk-İslam Arkeolojisi bölümünü bünyesinde bulunduran üniversitemiz 2018 yılında rektörümüzün öncülüğünde bu coğrafyada arkeolojik çalışma yapmak için girişimlerde bulunmuş o yıldan günümüze kadar Moğolistan'da önemli çalışmalar yapmıştır." diye konuştu. "Togu Balık olduğunu ispat edecek buluntulara ulaştık" Hedeflerinin Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarında adı geçen, bugüne kadar yeri tespit edilemeyen Togu Balık'ı gün yüzüne çıkarmak olduğunu söyleyen Doğan, şunları kaydetti: "Tarihi kaynaklarda adı geçen ancak neresi olduğu bugüne kadar tam olarak tespit edilemeyen Togu Balık, bilinen Uygur şehirlerinden çok daha eski. Bu şehrin gün yüzüne çıkarılıp kazılması Uygurlar'ın yerleşik yaşamına dair bulgularımızı en az 100 yıl geriye götürecek. Çalıştığımız alanla ilgili uzun zaman yüzey araştırmaları ve literatür taraması yaptık. Bazı çalışmalarda bölgede Uygur dönemiyle ilişkilendirilebilecek buluntulardan bahsedilmiş, ancak detaylandırılamamıştı. Biz bu bölgenin Togu Balık olduğunu ispat edecek buluntulara ulaşmayı başardık. Kazı çalışması yaptığımız bir bina kalıntısında binaya ait olduğu kesinleşen Uygur seramiklerine ulaştık. Ekibimizdeki Türk ve Moğol arkeologlar bu konuda hemfikir. Biz artık net olarak burası Dokuz Oğuzlar'ın Togu Balık şehri diyebiliyoruz. Bize göre çok önemli bir keşif. Bu, Türklerin yerleşik hayata geçişine dair yeni bilgilere ulaşılmasını sağlayacak."   https://www.aa.com.tr/tr/kultur/turklerin-ata-topragindaki-kayip-kenti-togu-balikin-kalintilari-bulundu/3267785

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesinde 11 ayrı bölümden 210 öğrenci kep atarak mezuniyetlerini kutladı Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekan Vekili Doç. Dr. Erdem Geçit ve Dekan Yardımcısı Doç.Dr. Zümrüt Gedik ev sahipliğinde düzenlenen törende Spor Salonunu dolduran yüzlerce konuk, gençlerin mutluluğuna ortak oldu. Bilgi ve Belge Yönetimi, Coğrafya, Felsefe, Medya ve İletişim, Psikoloji, Sosyoloji, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, Türk-İslam Arkeolojisi bölümlerinde okuyan öğrenciler için düzenlenen mezuniyet törenini, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Muhsin Akbaş, Proıf. Dr. Yasin Bulduklu, dekanlar, dekan yardımcıları, bölüm başkanları, akademik ve idari personel ile mezun gençlerin yakınları takip etti. Sadece Bir Diploma Değil, Büyük Bir Miras Taşıyorsunuz  İKÇÜ’lü sosyal bilimcilerin heyecanını paylaşan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Muhsin Akbaş, gençlerin öğrenme yolculuğunda, yeni başlangıçlara açılan bir dönemin başladığını kaydetti. Prof. Dr. Akbaş, “Öğrenim süreniz boyunca insan kültürü, tarihi, dili ve bunların çeşitli ifadelerinin derinliklerine daldınız. Sadece alanınızla ilgili teorik bilgiler edinmekle kalmadınız, aynı zamanda doğru ve tutarlı düşünme ve insanlığın çeşitli durumlarını derinlemesine anlama gibi çok değerli becerileri de geliştirdiniz. Ancak öğrenme yolculuğunun asla gerçekten sona ermediğini hatırlatmak isterim. Bilginizi arttırmaya, güncellemeye ve çevrenizdeki dünya ile etkileşime girmeye devam etmeniz başarılı olmanız için büyük önem taşıyor. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesinden ayrılırken, sadece bir diploma değil, aynı zamanda bir miras taşıdığınızı bilin. Bundan sonra yapacağınız katkılarınızın daha güzel bir geleceği şekillendireceğinden ve sizlerin milletimiz ve insanlık hayrına yapacağı çalışmalarla bizi gururlandıracağınızdan hiç şüphemiz yok” diye konuştu. Etik İlkelerin Eşliğinde Uzun Bir Yürüyüş  Dekan Yardımcısı Doç.Dr. Zümrüt Gedik de 6’ncı dönem mezunlarını çalışma hayatına uğurlamaktan duydukları mutluluğu paylaştığı konuşmasında iftihar ve hüznü bir arada yaşadıklarını söyledi. Doç.Dr. Gedik, “Üniversite eğitimi yeni bir dünyanın kapılarını aralamak demektir. Bilimsel bilginin değerini etik ilkelerin sahipliğini bilmek demektir. Uzun bir yürüyüş gerektirir üniversite yolu. Engebelerle ve sınavlarla doludur. Ancak sonunda çelik gibi göğüslemeyi bilmektir hayatı. Bugün biz öğretim üyelerinin varlık nedeni olan öğrencilerimizin mezun ediyoruz. Fakültemizden desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen başta Sayın Rektörümüz Prof. Dr. Saffet Köse ve rektör yardımcıları hocalarımıza, üniversite yönetim kadrosuna, fakültemizin kıymetli öğretim üyelerine, fakültemizin idari personeline ve bin bir zorlukla öğrencilerimizi destekleyen siz değerli ailelerimize sonsuz teşekkür ediyoruz. Bu unutulmaz güne tanıklık ettiğiniz için tüm konuklarımıza şükranlarımızı sunuyoruz” dedi. Açılış konuşmalarının ardından, Tarih Bölümü Türkçe Program birincisi Murat Türkgil ile %30 İngilizce Program birincisi Ayça  Özer’e plaket ve belgeleri, Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit tarafından takdim edildi. Bölüm öğretim üyelerinin öğrencilerimize belgelerini takdimiyle devam eden tören, öğrencilerimizin coşkulu bir şekilde kep atmasıyla son buldu. Mezuniyet coşkusunu yaşayan öğrencilerimizin her birini ayrı ayrı tebrik ediyor, hayat boyu başarılar diliyoruz.

Akademik Düşünce Topluluğu tarafından düzenlenen ve Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit tarafından verilen konferansa akademisyenler ve çok sayıda öğrenci katıldı. Konuşmasına “Filistin” adının nereden geldiğini açıklayarak başlayan Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit, tarihte Filistin diye bir yerin olmadığına dair iddiaların geçersizliğini anlattı. Filistin’in adını, 13. Yüzyılda gerçekleşen Deniz Kavimleri Göçüyle Ortadoğu coğrafyasına gelen ve bölgeye yerleşen Filist’lerden aldığını aktaran Prof. Dr. Yiğit, Filist isminin ise ilk defa Mısır hiyerogliflerinde görüldüğünü kaydetti. Prof. Dr. Yiğit, Asur kayıtlarında da, Roma İmparatorluğu kaynaklarında da geçen Filistin isminin Tevrat’ta 10 defa kullanıldığını dile getirdi. Prof. Dr. Yiğit, “Filistin toprakları neresidir? Diye sorulduğu zaman, tarih boyunca bu coğrafyada birçok devlet kurulduğu, yıkıldığı, yenilerinin kurulduğu için net bir siyasi coğrafyadan bahsedemeyiz. Ancak genel kabule göre Filistin coğrafyası Şeria nehrinden geçen, Akdeniz’e kadar uzanan kıyı bölgesidir. Bu coğrafya tarihte Kenan diyarı olarak da geçer” dedi. Kudüs isminin de yine Mısır hiyerogliflerinde geçtiğini anlatan Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit, Filistin’in kadim şehirlerinin en başında Kudüs’ün geldiğini ifade etti. Prof. Dr. Yiğit, “Kudüs, Müslümanlar için Mekke ve Medine’den sonra kutsal olan üçüncü şehirdir. Hz. Ömer fethettiği zaman, Kudüs’ün ismi Romalılardan tevarüsle “İlia” olarak anılıyordu. Kudüs’ün adı İslam kaynaklarında Beytülmakdis olarak da geçmektedir. Kudüs, kutsal manasına geldiğinden şehre verilen isimler de hep şehrin kutsallığına atıfla verilmiştir. Kudüs stratejik ve coğrafi olmaktan ziyade 3 semavi din açısından kutsal sayılması sebebiyle dini öneme de sahiptir. Kudüs peygamberler diyarıdır, nebiler yurdudur ve üç semavi din dediğimiz İslamiyet, Hristiyanlık ve Yahudilikte de kutsaldır.  O yüzden Kudüs vazgeçilemeyecek bir yerdir” diye konuştu.  Kudüs’ün Müslümanların ilk kıblesi olduğunu ve Hz. Muhammed ile ilk Müslümanların Medine’de 17 ay boyunca Kudüs’e yönelerek namaz kıldıklarını aktaran Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit, İsra ve Miraç olayının Kudüs’te geçmesinin de bölgeye Müslümanlar açısından ayrı bir önem kattığını dile getirdi. Kudüs’ün bulunduğu bölgeye Kur’an-ı Kerim’de 21 Surede ve 70 civarı ayette atıf yapıldığını bildiren Prof. Dr. Yiğit, Kudüs’e dair peygamberimizin birçok hadisi bulunduğunu da kaydetti.  Yahudilerin kendilerini seçilmiş bir kavim olarak görmelerinden dolayı Kudüs’ü vaat edilmiş topraklar olarak kabul ettiklerini hatırlatan Prof. Dr. Yiğit, Yahudilikte Mesih’in burada ortaya çıkacağı ve Yahudi devletini burada kuracağı yönünde bir beklentinin olduğunu söyledi. Prof. Dr. Yiğit, İsrail’in Filistin’de gerçekleştirdiği işgalin ve katliamların arka planında da, bu anlayışın yattığını dile getirdi.  Prof. Dr. Yiğit, Hz. İsa’nın Kudüs’e yakın olan Beytüllahim’de doğması, büyümesi ve Kudüs’te çarmıha gerilmesi sebebiyle bölgenin Hıristiyanlar için de ayrıca önemli olduğunu anlattı.  Konferans, katılımcılardan gelen soruların yanıtlanmasının ardından sona erdi.  https://haberajansi.ikcu.edu.tr/2024/05/ikcude-kudus-ve-filistinin-dunu-ve-bugunu-anlatildi/

Fakültemiz ev sahipliğinde gerçekleştirilen “Yurtdışı Akademik Deneyimler” başlıklı söyleşiler serisinin ilki Nizâmî-i Gencevî Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi. Programın açılışını yapan  Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma AKKUŞ YİĞİT, yurtdışı deneyim paylaşımı toplantılarının yol gösterici nitelikte olduğunu belirterek bu tür eğitimlerin önemini vurgulayan bir konuşma gerçekleştirdi. Programa konuşmacı olarak katılan Arş. Gör. Dr. Enes ŞANAL, Prof. Dr. Fatma AKKUŞ YİĞİT’in danışmanlığında hazırladığı doktora tezi araştırması kapsamında misafir araştırmacı olarak bulunduğu İspanya’da yaşadığı akademik deneyimleri öğrencilere aktardı. TÜBİTAK 2214-A Doktora Sırası Yurtdışı Araştırma Burs Programı ile İspanya’ya giden Arş. Gör. Enes Şanal, bursa başvuru öncesinde ders aşamasının tamamlanıp tez başlığının belirlenip teslim edilmiş olması gerektiğini söyledi ve “Resmi olarak bir tez başlığı belirlemeden böyle bir projeye başvurmak mümkün olmuyor. En önemli aşamalardan diğeri ise, gideceğiniz yerde tez konunuzla bağlantılı bir hoca tespit edip onunla iletişime geçmek. Bu süreçte, özgeçmiş hazırlamak ve çalışmak istediğiniz tez konusu hakkında bilgiler vermek de çok büyük önem taşıyor” şeklinde konuşarak başvuru süreci hakkında ipuçlarını paylaştı. İspanya’da bulunduğu süreçte aldığı eğitimlerden ve imkânlardan da bahseden Arş. Gör. Enes Şanal, yurtdışı deneyiminin verimli geçirildiği zaman öğrencilere büyük katkılar sağladığını belirtti.  Program, öğrencilerden gelen soruların yanıtlanmasıyla birlikte sona erdi.

TÜBİTAK-1001- Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında " Türkiye’ de Sosyopolitik Değişimin Derlem Dilbilim Üzerinden Dönemsel Analizi: Mizah Dergileri Üzerine Bir İnceleme (1960-2000) “ konulu projesi kabul edilen Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Resul BABAOĞLU hocamızı ve ekibini tebrik eder, başarılarının devamını dileriz.

22 Nisan tarihinde “İmparator Constantinus ve İznik Konsili” konulu konferansın konuk konuşmacısı Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Turhan Kaçar oldu. Bölümümüz öğretim üyeleri ve öğrencilerinin katıldığı programda İznik Konsili’nin Hıristiyan dünyasının inanç esaslarını belirlediği için çok önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Kaçar, konsilin Türkiye sınırları içerisinde gerçekleşmesinden dolayı bizim için de ayrı bir öneme sahip olduğunu vurguladı. M.S. 325 yılında Roma İmparatorluğu topraklarında İmparator I. Konstantin tarafından Hristiyanlığın içerisinde tartışılan bazı konuları netleştirmek amacı ile toplanan İznik Konsili’nde, kilise önderlerinin büyük çoğunluğunun İsa’nın gerçek Tanrı olduğu fikrini pekiştirdiklerini söyleyen Prof. Dr. Turhan Kaçar, İznik Konsili’nin Hristiyanlığın ilk evrensel konsili olduğunu belirtti. Konferans, öğrencilerden gelen soruların yanıtlanmasının ardından İKÇÜ SBBF Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit’in Prof. Dr. Turhan Kaçar’a teşekkür belgesi takdim etmesi ile son buldu. https://haberajansi.ikcu.edu.tr/2024/04/ikcude-imparator-constantinus-ve-iznik-konsili-konulu-konferans/

10. Uluslararası Atatürk Kongresi 08-09 Kasım 2023 tarihlerinde Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu tarafından Ankara'da bulunan JW Marriott Hotel'de düzenlendi.  Cumhuriyetin 100.yılında düzenlenen "Türkiye'nin 100 Yıllık Birikimi" temalı kongrede Atatürk’ün kişiliği, düşüncesi, inkilapları, Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki gerçekleşen reformlar, gelişmeler konuların uzmanları tarafından ele alındı. Bölümümüz öğretim üyelerinden Doç. Dr. Resul Babaoğlu da kongreye "Ayasofya Mozaikleri ve 1930’lu Yıllarda Türk-Amerikan İlişkilerinin Kültürel Diplomasi Boyutu" başlıklı bildirisi ile katılmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. Yılı çerçevesinde İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi bünyesinde gerçekleştirilen etkinlikler kapsamında Tarih Bölüm Başkanı ve İKÇÜ Kadın ve Aile Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fatma AKKUŞ YİĞİT ile Merkez Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Nilgün Nurhan KARA tarafından kaleme alınan “MİLLİ MÜCADELE BASININDA KADIN KAHRAMANLAR” adlı kitap İKÇÜ Yayınevi tarafından basılmıştır. Kitabın Önsözünden: “Milli Mücadele Basınında Kadın Kahramanlar” konulu çalışmamız 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Mütarekesi’nin imzalanması ile başlamakta ve 11 Ekim 1922 tarihinde imzalanan Mudanya Mütarekesine kadar devam eden İstiklal Mücadelesi yıllarını kapsamaktadır. Türk halkı Millî Mücadelede kadın-erkek, çocuk-yaşlı demeden topyekûn savaşmış ve büyük bir zafere imza atmıştır. Bu mücadelenin kazanılmasında kadınlarımız gerek cephede savaşarak gerekse de cephe gerisinde mühimmat takviyesi, yaralı askerlere hemşirelik ve hastabakıcılık yaparak aktif rol oynamışlardır. Bütün bunların yanı sıra kadınlarımız kurdukları cemiyetler vasıtasıyla askerlerimizin öldürücü soğuktan muhafaza edilmesi için çamaşır ve battaniye gibi ihtiyaçlarının karşılanması, geride kalan şehit çocuklarının himaye edilmesi, işgal bölgelerinden göç eden muhtaç insanlarımıza destek sağlanması gibi çeşitli alanlarda gösterdikleri faaliyetlerle Millî Mücadelenin her safhasında bulunmuşlardır. Kadınlarımız yurtiçinde düzenlenen mitinglerde yaptıkları konuşmalarla milli bilincin yaygınlaşmasını sağlarken yurtdışında verdikleri konferanslarla da uluslararası kamuoyunda uğradıkları işgali ve haksız muameleyi anlatmışlardır. Bütün bu yaptıklarıyla bağımsızlık yolunda destan yazan kadınlarımız, arşiv belgeleri ve hatıratta olduğu gibi Millî Mücadele basınında da geniş yer bulmuştur. Basın faaliyetleri açısından merkezi şehirler olan İzmir ve İstanbul Mondros Mütarekesi sonrası işgale uğrayınca buradaki yayın organları kısıtlı imkanlarla faaliyetlerini yürütebilmiş, işgal kuvvetlerince zaman zaman sansüre maruz kalmışlardır. Bu olumsuzluklar üzerine millî hareket kendi yayın organını oluşturmuş ve Sivas Kongresi’nden sonra Mustafa Kemal Paşa tarafından İrade-i Millîye gazetesi çıkarılmıştır. Bu gazetede millî mücadelenin içeriğini, neler yapıldığını ve daha neler yapılması gerektiğini anlatan yazılar ve haberler yer almıştır. Mustafa Kemal Paşa Ankara’ya geldikten sonra Millî Mücadelenin ikinci gazetesi olan Hâkimiyet-i Millîye’nin yanı sıra İstanbul ve Anadolu’nun muhtelif şehirlerinde çıkan Tasvir-i Efkâr, Tevhid-i Efkâr, İleri, Akşam, Anadolu’da Yenigün, Zaman, Yenigün, Vakit ve Köylü gibi süreli yayın koleksiyonlarının ulaşılabilen nüshalarından seçilen haberler incelenmek suretiyle kadınlarımızın İstiklal Mücadelesindeki rolleri ortaya çıkarılmıştır. İstiklal uğruna verilen bu mücadelede öne çıkan kadınlarımız ile birlikte isimleri unutulmuş nice kahraman kadınlarımız gösterdikleri cesaret ve fedakarlıkları ile dönem basınında yer almışlardır…”

İKÇÜ Kâtip Çelebi Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ)’nin ismini kendisinden aldığı 17. Yüzyılda yaşamış ilim adamı Kâtip Çelebi’nin hayatı ve eserleri üzerine bir konferans düzenlendi Çok yönlü bir ilim adamı olan Kâtip Çelebi’yi, Cumhuriyetin yüzüncü yılında öğrencilere tanıtmak amacıyla İKÇÜ Kâtip Çelebi Uygulama ve Araştırma Merkezinin Prof. Dr. Fuat Sezgin Konferans Salonunda düzenlediği ve Merkez Müdür Yardımcısı ve Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Coğrafya Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Didem Sevtap Kaya tarafından gerçekleştirilen konferansa Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Süleyman Akbulut, Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Kurucu Dekanı ve Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Gökçe, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Şahin, Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Zümrüt Gedik, Katip Çelebi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü ve SBBF Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Çiğdem Ünal, SBBF Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit ile akademisyenler ve çok sayıda öğrenci katıldı.  Kâtip Çelebi ile İlgili Planlanan Bir Dizi Konferansın İlki   Konferansın açılış konuşmasını yapan Kâtip Çelebi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Çiğdem Ünal, toplumun en önemli ve saygın kurumları olan ve toplumsal gelişimin merkezinde yer alan üniversitelerde, eğitim-öğretim ile bilimsel araştırmaların birlikte ve belirli bir organizasyon çerçevesinde yürütüldüğünü; üniversitelerin bünyesinde bulunan uygulama ve araştırma merkezlerinin ise akademinin bilgi ve deneyimlerini kullanarak araştırma, geliştirme ve uygulama faaliyetleriyle ülkenin bilimsel, teknolojik, kültürel ve sanatsal altyapısını geliştirmeye yönelik katkıda bulunduklarını ifade etti. Kâtip Çelebi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin de bu kapsamda, Kâtip Çelebi’yi tanıtmak; hayatı, eserleri ve yaşadığı dönemin düşünce sistemi ile ilgili araştırmalar yapmak üzere 2013 yılında kurulduğunu açıklayan Prof. Dr. Ünal, Kâtip Çelebi ile ilgili planladıkları bir dizi konferansın ilkinin Cumhuriyetin 100’üncü yılında gerçekleşiyor olmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. 48 Yıllık Ömrüne 20’den Fazla Eser Sığdırdı Konuşmasına, 17. yüzyıla damga vuran çok yönlü bilim insanı Kâtip Çelebi hakkında bilgi vererek başlayan Kâtip Çelebi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Didem Sevtap Kaya, 1609 yılında İstanbul Fatih’te doğan ve asıl adı Mustafa olan Kâtip Çelebi’nin Ulema arasında Kâtib Çelebi, Hümayun mensupları tarafından ise Hacı Halife olarak tanındığını aktardı. Dr. Öğr. Üyesi Kaya, henüz 5 yaşındayken, dönemin âlimlerinden olan İsa Halife El-Kırımî’den ilk dini bilgileri edinmesiyle başlayan eğitim hayatına farklı hocalardan dersler alarak devam eden ve katıldığı birçok askeri seferde Osmanlı coğrafyasını tanıma olanağı bulan Kâtip Çelebi’nin, bilgisini seferlerde edindiği kitaplar yoluyla arttırdığını anlattı. Kâtip Çelebi’nin 48 yıllık ömrüne, tarih ve coğrafya başta olmak üzere matematik, siyaset, din, halk bilimi gibi alanlarda 20’den fazla eser sığdırdığını kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Kaya, eserlerin birçoğunun tıpkıbasımının İKÇÜ Kütüphanesinde bulunduğunu hatırlatarak, öğrencilere bu eserleri incelemelerini tavsiye etti.  17. Yüzyıl İlim ve Kültür Hayatına Damga Vurdu  Kâtip Çelebi’nin çeşitli alanlarda yazılmış eserlerine tek tek değinen Dr. Öğr. Üyesi Kaya, onun ilim anlayışını ise şu sözlerle anlattı, “Kâtip Çelebi, toplumun düzeni ve devamı için bilimi vasıta kabul ederek, alimleri toplumun kalbi olarak görüyor. Osmanlı Devleti’nde Batı kaynaklarına başvuranların belki de ilki olan Kâtip Çelebi, Batı dünyasındaki bazı önemli eserleri de tercüme etmiştir. O, yeni fikirler veya yenilikler peşinde olan bir düşünür olmaktan çok, yaşadığı dönemde Osmanlı devlet ve toplum düzeninde sorun olarak gördüğü meselelerle ilgilenmiş, bu meselelere çözümler üretmeye çalışmıştır. Bütün bunlar da 17. Yüzyıl Osmanlı ilim ve kültür hayatına adeta damga vuran Kâtip Çelebi’ye, Türkiye’de olduğu kadar Batı dünyasında da haklı bir şöhret kazandırmıştır.” Kâtip Çelebi’nin en önemli ve en bilinen eserinin ‘Cihannüma’ olduğunu dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Kaya, eserin 1732 yılında İbrahim Müteferrika tarafından matbaada basılan on birinci eser olduğundan, sonrasında ise Osmanlı’da ve Avrupa’da büyük yankı uyandırdığından söz etti. Kâtip Çelebi’nin hayat hikayesinden ve devrinin kaynaklarından onun okumaya ve araştırmaya çok düşkün biri olduğunun anlaşıldığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Kaya, sırf Arapça Fezleke ile Takvîmü’t- tevârih adlı eserlerini yazarken elinden 1300 eserin geçtiğine dair bilginin, kendi açıklamalarından öğrenildiğini söyledi. 

2023-2024 Eğitim-Öğretim yılında bölümümüzü yeni kazanan öğrencilerimize yönelik olarak oryantasyon toplantısı gerçekleştirildi. Bölüm başkanımız Prof. Dr. Fatma Akkuş Yiğit, öğretim üyelerimiz ve fakülte öğrenci işleri şefi Kemal Eren Taşkıran, öğrencilerimizi çeşitli konular hakkında bilgilendirmiş ve kendilerinin sorularını yanıtlamıştır.